Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) είναι μια κατάσταση κατά την οποία οι ωοθήκες παράγουν μια μη φυσιολογική ποσότητα ανδρογόνων, ανδρικών ορμονών φύλου που συνήθως υπάρχουν στις γυναίκες σε μικρές ποσότητες. Το όνομα πολυκυστικές ωοθήκες περιγράφει τις πολυάριθμες μικρές κύστεις (σάκκους γεμάτους με υγρό) που σχηματίζονται στις ωοθήκες. Ωστόσο, ορισμένες γυναίκες με αυτή τη διαταραχή δεν έχουν κύστεις, ενώ ορισμένες γυναίκες χωρίς τη διαταραχή αναπτύσσουν κύστεις.
Η ωορρηξία συμβαίνει όταν ένα ώριμο ωάριο απελευθερώνεται από μια ωοθήκη. Αυτό συμβαίνει έτσι ώστε να μπορεί να γονιμοποιηθεί από ένα σπερματοζωάριο. Εάν το ωάριο δεν γονιμοποιηθεί, αποβάλλεται από το σώμα κατά τη διάρκεια της περιόδου.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια γυναίκα δεν παράγει αρκετές από τις ορμόνες που απαιτούνται για την ωορρηξία. Όταν η ωορρηξία δεν συμβαίνει, οι ωοθήκες μπορεί να αναπτύξουν πολλές μικρές κύστεις. Αυτές οι κύστεις παράγουν ορμόνες που ονομάζονται ανδρογόνα. Οι γυναίκες με PCOS έχουν συχνά υψηλά επίπεδα ανδρογόνων. Αυτό μπορεί να προκαλέσει περισσότερα προβλήματα με τον έμμηνο κύκλο μιας γυναίκας. Και μπορεί να προκαλέσει πολλά από τα συμπτώματα του PCOS.
Η θεραπεία για το PCOS γίνεται συχνά με φαρμακευτική αγωγή. Αυτό δεν μπορεί να θεραπεύσει το PCOS, αλλά βοηθά στη μείωση των συμπτωμάτων και στην πρόληψη ορισμένων προβλημάτων υγείας.
Τι προκαλεί τις πολυκυστικές ωοθήκες;
Η ακριβής αιτία του PCOS δεν είναι ξεκάθαρη. Πολλές γυναίκες με PCOS έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει καλά την ινσουλίνη. Τα επίπεδα ινσουλίνης συσσωρεύονται στο σώμα και μπορεί να προκαλέσουν υψηλότερα επίπεδα ανδρογόνων. Η παχυσαρκία μπορεί επίσης να αυξήσει τα επίπεδα ινσουλίνης και να επιδεινώσει τα συμπτώματα PCOS.
Το PCOS μπορεί να είναι κληρονομικό. Είναι σύνηθες για αδερφές ή μητέρα και κόρη να έχουν PCOS.
Έχω προδιάθεση για πολυκυστικές ωοθήκες;
Μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να έχετε PCOS εάν η μητέρα ή η αδερφή σας το έχει. Μπορεί επίσης να έχετε περισσότερες πιθανότητες να το έχετε εάν έχετε αντίσταση στην ινσουλίνη ή παχυσαρκία.
Ποια είναι τα συμπτώματα του PCOS;
Τα συμπτώματα του PCOS μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Μεγάλος κύκλος, ακανόνιστη περίοδος ή πολύ ελαφριές περίοδοι
- Ωοθήκες που είναι μεγάλες ή έχουν πολλές κύστεις
- Υπερβολική τριχοφυΐα (υπερτρίχωση)
- Αύξηση βάρους, ειδικά γύρω από την κοιλιά
- Ακμή ή λιπαρό δέρμα
- Τριχόπτωση ή αραίωση μαλλιών
- Υπογονιμότητα
- Σκούρες ή παχιές δερματικές κηλίδες στο πίσω μέρος του λαιμού, στις μασχάλες και κάτω από το στήθος
Πώς γίνεται η διάγνωση του PCOS;
Γίνεται με το ιατρικό ιστορικό και τα συμπτώματά σας, καθώς και την κλινική εξέταση.
Μερικά από τα συμπτώματα του PCOS μοιάζουν με αυτά που προκαλούνται από άλλα προβλήματα υγείας. Εξαιτίας αυτού, μπορεί επίσης να κάνετε εξετάσεις όπως:
- Υπερηχογράφημα. Αυτή η εξέταση χρησιμοποιείται για να εξετάσουμε το μέγεθος των ωοθηκών και να δούμε αν έχουν κύστεις. Η εξέταση μπορεί επίσης να εξετάσει το πάχος της επένδυσης της μήτρας (ενδομήτριο).
- Εξετάσεις αίματος. Μπορεί να υπάρχουν υψηλά επίπεδα ανδρογόνων και άλλων ορμονών. Ο ιατρός σας μπορεί επίσης να ελέγξει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας. Και μπορεί να ελέγξετε τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων σας.
Πώς αντιμετωπίζεται το PCOS;
Η θεραπεία για το PCOS εξαρτάται από διάφορους τρόπους. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν την ηλικία σας, το πόσο σοβαρά είναι τα συμπτώματά σας και τη γενική υγεία σας. Το είδος της θεραπείας μπορεί επίσης να εξαρτάται από το αν θέλετε να μείνετε έγκυος στο μέλλον.
Εάν σκοπεύετε να μείνετε έγκυος, η θεραπεία σας μπορεί να περιλαμβάνει:
- Αλλαγή διατροφής και δραστηριότητας. Μια υγιεινή διατροφή και πιο έντονη σωματική δραστηριότητα μπορούν να σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος και να μειώσετε τα συμπτώματά σας. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν το σώμα σας να χρησιμοποιεί την ινσουλίνη πιο αποτελεσματικά, να μειώσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και μπορεί να σας βοηθήσει να έχετε ωορρηξία. Δείτε εδώ οδηγίες για τη διατροφική αντιμετώπιση.
- Φάρμακα που προκαλούν ωορρηξία. Τα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν τις ωοθήκες να απελευθερώσουν κανονικά τα ωάρια.
Εάν δεν σκοπεύετε να μείνετε έγκυος, η θεραπεία σας μπορεί να περιλαμβάνει:
- Αντισυλληπτικά χάπια. Αυτά βοηθούν στον έλεγχο των εμμηνορροϊκών κύκλων, στη μείωση των επιπέδων ανδρογόνων και στη μείωση της ακμής.
- Φάρμακο για τον διαβήτη. Αυτό χρησιμοποιείται συχνά για τη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη στο PCOS. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων ανδρογόνων, να μειώσει την τριχοφυΐα και να σας βοηθήσει να έχετε πιο τακτική ωορρηξία.
- Αλλαγή διατροφής και δραστηριότητας. Η απώλεια βάρους και η άσκηση είναι πάντα απαραίτητα.
- Φάρμακα για την αντιμετώπιση άλλων συμπτωμάτων. Ορισμένα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της τριχοφυΐας ή της ακμής.
Πότε πρέπει να αναζητήσω ιατρική συμβουλή;
Εάν έχετε άστατη περίοδο, υπερβολική τριχοφυΐα, ακμή και αύξηση βάρους, μιλήστε με τον γιατρό σας.
Βασικά σημεία για τις πολυκυστικές ωοθήκες
- Το PCOS είναι ένα συχνό ορμονικό πρόβλημα για τις γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία.
- Οι γυναίκες με PCOS μπορεί να μην έχουν ωορρηξία, να έχουν υψηλά επίπεδα ανδρογόνων και να έχουν πολλές μικρές κύστεις στις ωοθήκες.
- Το PCOS μπορεί να προκαλέσει ακανόνιστη έμμηνο ρύση, υπερβολική τριχοφυΐα, ακμή, δυσκολία στη σύλληψη και αύξηση βάρους.
- Οι γυναίκες με PCOS μπορεί να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 και μεταβολικό σύνδρομο.
- Οι τύποι θεραπείας για το PCOS μπορεί να εξαρτώνται από το εάν μια γυναίκα σχεδιάζει ή όχι να μείνει έγκυος. Οι γυναίκες που σχεδιάζουν να μείνουν έγκυες στο μέλλον μπορεί να πάρουν διαφορετικά είδη φαρμάκων.